درباره استاد دکتر محمدتقی سبحانی

درباره استاد

۱٫ سوابق آموزشی

۱ – ۱٫ تحصیلات

الف) تحصیلات حوزوی

– ورود به حوزه علمیه قم در سال ۱۳۶۱٫
– اتمام سطح حوزه در سال ۱۳۶۸٫
– هفت‌ سال تحصیل در دروس خارج فقه و اصول و بهره‌مندی از اساتید بزرگواری همچون آیت‌الله حاج شیخ جواد تبریزی و آیت‌الله وحید خراسانی و نیز دو سال درس اصول آیت‌الله سید کاظم حائری؛

– تحصیل فلسفه مشاء (اشارات و تنبیهات) حدود ۲ سال نزد حضرت آیت‌الله حسن‌زاده، سال ۱۳۷۴ و ۱۳۷۵؛
– تحصیل فلسفه حکمت متعالیه (اسفار اربعه) حدود ۳ سال نزد حضرت آیت‌الله جوادی آملی، سال ۱۳۷۵ـ۱۳۷۷؛
– تحصیل فلسفه حکمت متعالیه (اسفار اربعه) حدود ۲ سال نزد حضرت آیت‌الله مصباح یزدی، سال ۱۳۷۵ـ۱۳۷۷٫

ب) تحصیلات دانشگاهی

– کارشناسی ارشد، رشته فلسفه دین، مؤسسه امام خمینی (ره)، ۱۳۷۳ـ۱۳۷۷؛

– کارشناسی ارشد، رشته فلسفه اسلامی، تربیت مدرس – دانشگاه قم، ۱۳۷۷؛

– دکتری، رشته فلسفه تطبیقی، تربیت مدرس، دانشگاه قم، ۱۳۸۶٫

ج) مطالعات و تخصص‌های فردی

– فلسفه اسلامی؛
– فلسفه غرب، فلسفه معاصر به‌ویژه در اگزیستانسیالیسم و فلسفه تحلیلی؛
– عرفان اسلامی، تاریخ تصوف و مبانی عرفان ابن عربی؛
– فلسفه دین و کلام جدید، زبان دین، عقل و وحی، معرفت‌شناسی دینی و …؛
– کلام اسلامی، ایمان، اسماء و صفات الهی، امانت، معاد؛
– زبان دینی، پژوهشگر، ۱۳۷۶ـ۱۳۷۸؛
– عقلانیت دین، پژوهشگر، ۱۳۷۷ـ۱۳۷۹؛
– ایمان‌گروی و اگزیستانیسم و عرفان اسلامی، پژوهشگر، ۱۳۷۵ـ۱۳۷۸؛
– مبانی فلسفی سکولاریسم، پژوهشگر، ۱۳۷۹ـ۱۳۸۱؛
۱۰٫ غرب‌شناسی (نگرش فلسفی و فرهنگی)، پژوهشگر، ۱۳۸۱ـ۱۳۸۰٫

۱ – ۲٫ تدریس

الف) عنوان دروس

۱٫ ‎عرفان و تصوف در تاریخ و مبانی؛
۲٫ فلسفه غرب؛

۳٫ ادبیات عرب؛
۴٫ فقه و اصول؛
۵٫ کلام اسلامی؛
۶٫ فلسفه اسلامی؛
۷٫ تدریس فلسفه معاصر و متافیزیک غرب؛
۸٫ فلسفه معاصر – قرون‌وسطی؛
۹٫ عقاید امامیه؛
۱۰٫ تاریخ کلام اسلامی و شیعی.

ب) محل تدریس

۱٫ حوزه علمیه قم، ۱۳۶۴-۱۳۷۸؛
۲٫ موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، ۱۳۷۸-۱۳۸۱؛
۳٫ دانشگاه مفید، ۱۳۷۸-۱۳۸۱؛
۴٫ مجتمع آموزش عالی قم (وابسته به دانشگاه تهران)، ۱۳۷۷ـ۱۳۸۰؛
۵٫ جامعه المصطفی العالمیه (ص)، ۱۳۸۵-۱۳۸۹؛
۶٫ دانشگاه ادیان، ۱۳۸۸ ـ۱۳۹۱٫

۲٫ سوابق اجرایی

۱٫ ریاست پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی؛

۲٫ معاونت فرهنگی موسسه علمی – فرهنگی دارالحدیث؛

۳٫ مدیریت پژوهش موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، ۱۳۷۳ـ۱۳۷۵؛
۴٫ عضویت در گروه دین‌شناسی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، ۱۳۷۳ـ۱۳۷۵؛
۵٫ مدیریت مرکز پژوهش‌های اسلامی صداوسیما،۱۳۸۰؛
۶٫ معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ۱۳۸۰-۱۳۸۸؛
۷٫ عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، از سال ۱۳۸۱ تاکنون؛
۸٫ مسئول انجمن علمی کلام اسلامی، از سال ۱۳۸۹ تاکنون؛
۹٫ مدیریت مرکز الحضاره (لبنان)، از سال ۱۳۸۹ تاکنون؛
۱۰٫ مدیریت بنیاد فرهنگی امامت، مدیر، از سال ۱۳۸۸ تاکنون؛
۱۱٫ مدیریت پژوهشکده کلام اهل‌بیت (ع)، دارالحدیث، از سال ۱۳۹۰ تاکنون.

۱۲٫ رئیس قطب تعمیق ایمان دینی و مقابله با باورهای انحرافی دفتر تبلیغات اسلامی، از سال ۱۳۹۴ تا کنون.

۱۳٫ مدیر عامل موسسه معارف اهل بیت، از سال ۱۳۸۷ تا کنون.

۳٫ سوابق پژوهشی

۱ – ۳٫ مقالات

الف) مقالات علمی – پژوهشی

۱٫ ایده «بلاکیف» در کشاکش دو خوانش وجودی و مفهومی، با همکاری: اکبر اقوام کرباسی، جاویدان خرد، پاییز و زمستان ۱۳۹۰، شماره ۲۰٫
۲٫ بررسی جهت‌داری علوم تجربی از منظر برخی اندیشمندان معاصر؛ آیت‌الله جوادی آملی، دکتر سروش و حجت‌الاسلام‌و‌المسلمین میرباقری، با همکاری: حسین سعدآبادی، روش‌شناسی علوم انسانی، زمستان ۱۳۹۲، شماره ۷۷٫

۳٫ حجیت متشابک منابع معرفت در فهم و تبیین آموزه‌های اعتقادی، با همکاری: سید محمدمهدی افضلی، تحقیقات کلامی، پاییز ۱۳۹۲، شماره ۲٫
۴٫ مدرسه کلامی اصفهان، با همکاری: محمدجعفر رضایی، تاریخ فلسفه، زمستان ۱۳۹۱، شماره ۱۱٫
۵٫ مؤمن الطاق و روش کلامی او، با همکاری: اکبر قوام کرباسی، کلام اسلامی، بهار ۱۳۹۲، شماره ۸۵٫

ب) سایر مقالات

۱٫ آراء و افکار (مصاحبه)، میقات الحج، پاییز ۱۳۸۱، شماره ۱۸٫

۲٫ اجتهاد بر بنیان مصلحت‌اندیشی، آینه پژوهش، بهمن و اسفند ۱۳۷۴، شماره ۳۶٫
۳٫ از تاریخ تا اندیشه (بازنگری تاریخ فکر شیعه؛ پیش‌نیازها)، خردنامه همشهری، مرداد و شهریور ۱۳۸۷، شماره ۲۸٫
۴٫ انسان، سکولاریسم و حقوق زنان، کتاب نقد، زمستان ۱۳۸۲، شماره ۲۹٫
۵٫ بازخوانی نسبت سکولاریسم و حکومت دینی ، نقد و نظر، پاییز و زمستان ۱۳۸۳، شماره ۳۵ و ۳۶٫
۶٫ بررسی کتاب مقدمه‌ای بر مبانی عرفان و تصوف، آینه پژوهش، آذر و دی ۱۳۷۳، شماره ۲۸٫
۷٫ به‌سوی تمدن نوین اسلامی (مصاحبه)، سوره اندیشه، آبان و آذر ۱۳۸۵، شماره ۲۹٫
۸٫ پلورالیسم دینی (مصاحبه گروهی)، کتاب نقد، بهار ۱۳۸۷، شماره ۴۶٫
۹٫ پی‌ریزی تمدن اسلامی و همخوانی شریعت با شرایط زمان، آینه پژوهش، بهمن و اسفند ۱۳۷۴، شماره ۳۶٫
۱۰٫ ترجمه نهایة الحکمة در ترازوی نقد، آینه پژوهش، خرداد و تیر ۱۳۷۲، شماره ۱۹٫
۱۱٫ جایگاه مسعودی در تاریخ عقاید و ادیان، آینه پژوهش، مهر و آبان ۱۳۷۵، شماره ۴۰٫
۱۲٫ حکومت اسلامی و ضرورت تدوین الگوهای جامع (با تطبیق بر حوزه زنان)، حکومت اسلامی، تابستان ۱۳۸۷، شماره ۴۸٫
۱۳٫ حوزویان و نهضت نرم‌افزاری، حوزه اصفهان، زمستان ۱۳۸۲، شماره ۱۲٫
۱۴٫ درآمدی بر جریان‌شناسی اندیشه اجتماعی دینی در ایران معاصر (۱)، نقد و نظر، پاییز و زمستان ۱۳۸۵، شماره ۴۳ و ۴۴٫
۱۵٫ درآمدی بر جریان‌شناسی اندیشه اجتماعی دینی در ایران معاصر (۲)، نقد و نظر، بهار و تابستان ۱۳۸۶، شماره ۴۵ و ۴۶٫
۱۶٫ ساختار تولید و توسعه علوم دینی (مصاحبه گروهی)، پژوهش و حوزه، زمستان ۱۳۸۱، شماره ۱۲٫
۱۷٫ سکولاریسم به ما چه می‌گوید؟، رواق هنر و اندیشه، مرداد ۱۳۸۶، شماره ۱۳٫
۱۸٫ شهیدین در کشاکش دو جریان کلامی مدرسه حله، نقد و نظر، زمستان ۱۳۸۸، شماره ۵۶٫
۱۹٫ عقل‌گرایی (برنارد ویلیامز) (ترجمه)، نقد و نظر، بهار ۱۳۷۴، شماره ۲٫
۲۰٫ عقل‌گرایی و نص‌گرایی در کلام اسلامی، نقد و نظر، تابستان و پاییز ۱۳۷۴، شماره ۳ و ۴٫
۲۱٫ العقل و النص فی الکلام الاسلامی قرائه الاشکالیه، ترجمه فرقد الجزائری، نصوص معاصره، شتاء ۱۴۲۶، العدد ۵٫

۲۲٫ علم، عقل و عشق در مثنوی مولوی، نقد و نظر، پاییز و زمستان ۱۳۸۲، شماره ۳۱ و ۳۲٫
۲۳٫ فرجام تاریخ و انسان واپسین، موعود، ۱۳۸۱، شماره ۳۶٫
۲۴٫ فروغ دین در فراق عقل، نقد و نظر، بهار ۱۳۷۵، شماره ۶٫
۲۵٫ فلسفه سیاسی اسلام، امکان یا امتناع؟ (گفتگو)، پژوهش و حوزه، بهار و تابستان ۱۳۸۴، شماره ۲۱ و ۲۲٫
۲۶٫ قرآن و سرچشمه‌های تصوف از دیدگاه خاورشناسان معاصر، بینات، پاییز ۱۳۷۴، شماره ۷٫
۲۷٫ کرسی نقد و نظریه‌پردازی: نسبت «عقل و وحی» از دیدگاه فلسفه و مکتب تفکیک، (نشست گروهی)، کتاب نقد، زمستان ۱۳۸۵، شماره ۴۱٫
۲۸٫ کلام امامیه؛ ریشه‌ها و رویش‌ها، نقد و نظر، بهار ۱۳۹۱، شماره ۶۵٫
۲۹٫ گامی دیگر در شناسایی و احیای کتاب سلیم بن قیس هلالی، آینه پژوهش، فروردین و اردیبهشت ۱۳۷۵، شماره ۳۷٫
۳۰٫ گفتارها و نوشتارهایی برای هم‌اندیشی دوم رسانه تلویزیون و سکولاریسم، رواق هنر و اندیشه، اردیبهشت ۱۳۸۷، شماره ۲۲٫
۳۱٫ ماهیت نهضت نرم‌افزاری و مواضع فراروی، بازتاب اندیشه، شهریور ۱۳۸۵، شماره ۷۷٫
۳۲٫ مدخل إلی الفکر الاجتماعی الدینی المعاصر فی إیران (۱)، نصوص معاصرة، شتاء و ربیع ۱۴۳۱، العدد ۱۷ و ۱۸٫
۳۳٫ مدخل إلی الفکر الاجتماعی الدینی المعاصر فی إیران (۲)، نصوص معاصرة، صیف و خریف ۱۴۳۱، العدد ۱۹ و ۲۰٫
۳۴٫ مدخل إلی الفکر الاجتماعی الدینی المعاصر فی إیران (۳)، نصوص معاصرة، شتاء ۱۴۳۲ – العدد ۲۱٫
۳۵٫ مدل تأثیر عناصر تاریخی بر تبیین اصل امامت، امامت‌پژوهی، پاییز ۱۳۹۲، شماره ۱۱٫
۳۶٫ مسئله‌ای به نام «قرائت رسمی»، پژوهش و حوزه، تابستان ۱۳۸۰، شماره ۶٫
۳۷٫ مصقل صفا اثری جاوید در مناظرات بین الادیان، آینه پژوهش، مهر و آبان ۱۳۷۴، شماره ۳۴٫
۳۸٫ معجزه و خرق عادت از دیدگاه معتزله، با همکاری: سید محمد عالمی، طلوع، پاییز ۱۳۸۹، شماره ۳۳٫
۳۹٫ معرفی‌های اجمالی، نگارش گروهی، آینه پژوهش، آذر و دی ۱۳۷۳، شماره ۲۸٫
۴۰٫ مقاله‌ها و گزارش‌ها: میزگرد نقد و بررسی دانش‌نامه جهان اسلام (۱) (مصاحبه گروهی)، کتاب‌های اسلامی، تابستان ۱۳۸۲، شماره ۱۳٫

۴۱٫ مقاله‌ها و گزارش‌ها: میزگرد نقد و بررسی دانش‌نامه جهان اسلام (۲) (مصاحبه گروهی)، کتاب‌های اسلامی، پاییز ۱۳۸۲، شماره ۱۴٫

۴۲٫ میراث اندیشه سیاسی مسلمانان، نقد و نظر، تابستان و پاییز ۱۳۷۵، شماره ۷ و ۸٫

۴۳٫ میراث کلامی شیعه در مرحله تأسیس، با همکاری: محمدجعفر رضایی، هفت آسمان، زمستان ۱۳۹۰، شماره ۵۲٫

۴۴٫ نشست: نقد کتاب مکتب در فرآیند تکامل: جلسه اول (مصاحبه گروهی)، کتاب ماه دین، مرداد ۱۳۸۸، شماره ۱۴۲٫

۴۵٫ نشست: نقد کتاب مکتب در فرآیند تکامل: جلسه دوم (مصاحبه گروهی)، کتاب ماه دین، مرداد ۱۳۸۸، شماره ۱۴۲٫

۴۶٫ نشست: گزارش نشست نقد کتاب منزلت عقل در هندسه معرفت دینی اثر آیت‌الله عبدالله جوادی آملی (مناظره گروهی)، کتاب ماه دین، تیر ۱۳۹۰، شماره ۱۶۵٫

۴۷٫ نشست: نشست نقد کتاب تاثیر گناه بر معرفت (مصاحبه گروهی)، کتاب ماه فلسفه، تیر و مرداد ۱۳۸۷، شماره ۱۰ و ۱۱٫
۴۸٫ نقد ترجمه فلسفه دین، آینه پژوهش، بهمن و اسفند ۱۳۷۲، شماره ۲۳٫
۴۹٫ نقدی بر کتاب مدخل و درآمد علم کلام، آینه پژوهش، خرداد و تیر ۱۳۷۳، شماره ۲۵٫
۵۰٫ نگاهی انتقادی به معجم عناوین کلامی و فلسفی، آینه پژوهش، آذر و دی ۱۳۷۴، شماره ۳۵٫
۵۱٫ نگاهی نقادانه به مهم‌ترین پاسخ‌های اشکال شر، با همکاری: حیدر عبدالمناف بیاتی، طلوع، زمستان ۱۳۸۹، شماره ۳۴٫
۵۲٫ نگارش مدخل‌های «تفسیر امام جعفر صادق (ع)» در دانشنامه جهان اسلام و «اسماء و صفات الهی» در دانشنامه امام علی (ع)، ۱۳۸۱٫

۳ – ۲٫ کتاب‌ها

الف) نگارش فردی

۱٫ الگوی جامع شخصیت زن مسلمان (تعاریف و ساختارها)، دفتر مطالعات و تحقیقات زنان، ۱۳۸۵؛

۲٫ مروری بر سنت و سکولاریسم (مصطفی ملکیان، مجتهد شبستری، عبدالکریم سروش)، تهران، نشر و پژوهش معنی‌گرا، ۱۳۸۵٫

ب) نگارش گروهی

۱٫ آیین عرفی؛ جستارهایی انتقادی درباره سکولاریسم، (نظارت علمی)، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۹۰؛

۲٫ جنسیت و نفس، نگارش گروهی، هاجر، ۱۳۹۱؛

۲٫ جهت‌داری علوم از نظر معرفت‌شناختی، (نظارت)، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۷؛

۳٫ دانشنامه احادیث پزشکی، (همکاری)، دارالحدیث، ۱۳۹۳؛

۴٫ درآمدی بر نظام شخصیت زن در اسلام (بررسی مقایسه‌ای دیدگاه اسلام و غرب)، با همکاری: محمدرضا زیبایی‌نژاد، دفتر مطالعات و تحقیقات زنان، ۱۳۷۹؛
۵٫ سرچشمه حکمت؛ جستارهایی در باب عقل، نگارش گروهی، تهران، نبأ، ۱۳۸۸؛
۶٫ شرح حکمت متعالیه (اسفار اربعه)، با همکاری: محمدتقی مصباح، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، ۱۳۸۰٫